Levenstestament

Het kan iedereen overkomen: geen beslissingen meer kunnen nemen over je eigen leven. Soms kun je het zien aankomen, als je bijvoorbeeld in het ziekenhuis moet worden opgenomen, als je een periode in het buitenland gaat verblijven of als je de diagnose dementie of alzheimer hebt gekregen. Maar het kan ook onverwachts gebeuren door een ongeluk. Denk bijvoorbeeld aan Prins Friso en formule 1 coureur Michael Schumacher die beiden door een skiongeluk in coma raakten. Als jou iets dergelijks zou overkomen, wie gaat dan voor jou de beslissingen nemen? En wie zorgt ervoor dat jouw belangen goed worden behartigd? In een levenstestament kan je vastleggen wat jouw wensen zijn en wie je vertrouwenspersoon is die beslissingen mag nemen als je dat zelf niet meer kunt.

Wat is een levenstestament?

In een levenstestament wijs je één of meer personen aan die jij vertrouwt. Je geeft ze een of meerdere volmachten om je vermogen te beheren en je medische zorg te organiseren op het moment dat je daar zelf niet meer toe in staat bent. Naast de volmacht beschrijf je jouw wensen op financieel en medisch gebied met uitgebreide instructies over de manier waarop jij wilt dat dit gebeurt.

Zelf regie houden

Een levenstestament stelt je in staat zelf de regie te houden. Je voorkomt ermee dat er wettelijke beschermingsmaatregelen zoals curatele, bewind en mentorschap toegepast moeten worden als jij niet meer zelf kunt beslissen. Als jij een gevaar voor jezelf of voor je omgeving gaat vormen, is het soms toch nodig dat de rechter een beschermingsmaatregel neemt. Je kan dan in je levenstestament de instructie meegeven aan een rechter wie jij tot curator, bewindvoerder en/of mentor benoemd zou willen zien worden.

Wat gaat de gevolmachtigde doen?

Een levenstestament is opgebouwd uit twee of meer volmachten. In ieder geval een medische volmacht en een financiële volmacht. Waarmee moet jouw gevolmachtigde rekening houden?

Financieel

Het beheren van je vermogen, denk daarbij aan zaken zoals je woning, banktegoeden, aandelen, onderneming, auto, boot of een verkregen erfenis.
Je administratie verzorgen en het regelen van je bankzaken;
Het al dan niet verkopen van je woning als je permanent in een verzorgingshuis bent opgenomen;
Geld lenen of uitlenen (opeet hypotheek/kinderen helpen);
Het doen van schenkingen zoals jij dat bepaald hebt in je levenstestament;
Het verlenen van toestemming aan je partner voor bepaalde rechtshandelingen.

Medisch

Bepalen in welke gevallen er namens jou gevraagd wordt om de behandeling te stoppen
Bepalen wanneer er namens jou euthanasie gevraagd wordt aan de arts.
Aangeven of je orgaandonor bent of wil zijn.
Bepalen of je lichaam ter beschikking mag worden gesteld aan de wetenschap.
Jouw persoonlijke wensen bij opname in een verzorgingshuis kenbaar maken

Persoonlijke wensen

Wensen over je persoonlijke verzorging laten weten aan de personen die daarvoor verantwoordelijk zijn;
Zorgen dat je wensen omtrent je kinderen uitgevoerd worden (als ze nog jong zijn bijvoorbeeld: door wie ze opgevangen worden);
Wensen met betrekking tot je uitvaart uitvoeren;
Zorgen voor je sociale media zoals jij dat aangegeven hebt, bijvoorbeeld een bericht zetten op je Facebook pagina of deze juist sluiten.
Zorgen dat de verzorging van je huisdieren in orde komt.

Wie wordt de gevolmachtigde?

Je kunt ervoor kiezen om één gevolmachtigde te benoemen die al jouw belangen vertegenwoordigt, maar je kunt er ook twee benoemen. Je kunt bepalen dat ze gezamenlijk moeten handelen of dat ze ook ieder individueel mogen handelen. Het is ook mogelijk één gevolmachtigde voor medische zaken te benoemen en één voor financiële zaken. Je kunt een familielid aanwijzen als jouw vertegenwoordiger maar het kan ook iemand zijn die er zijn werk van heeft gemaakt. vertrouwenspersoon in een levenstestament

Toezichthouder benoemen

Een gevolmachtigde moet rekening en verantwoording afleggen aan jou. Wat nu als je zelf geen rekening en verantwoording meer kan afnemen? Zorg er dan voor dat er een onafhankelijke derde is die de gevolmachtigde controleert! Toezichthouder in een levenstestament

Voor wie is een levenstestament noodzakelijk

Een levenstestament is noodzakelijk voor mensen die merken dat hun lichamelijke of geestelijke toestand achteruit gaat. Zeker als je een diagnose hebt gekregen van een ongeneeslijke ziekte zoals ALS of Alzheimer. Voor gehuwden geldt NIET automatisch dat je partner namens jou beslissingen mag nemen.
Ook op jonge leeftijd is het nuttig om je zaken geregeld te hebben: je kan bijvoorbeeld met een ernstig verkeersongeluk of ziekte worden geconfronteerd waardoor je tijdelijk niet in staat bent je eigen beslissingen te nemen. Een partner kan dat ook niet in alle gevallen doen. In een levenstestament kan je een regeling opnemen voor je minderjarige kinderen.
Ben je ondernemer en wil je voorkomen dat je onderneming stuurloos wordt? Voor ondernemers is het dus noodzakelijk om iemand te hebben die de onderneming leidt als je dat zelf niet meer kunt.

Wat als je te laat bent met een levenstestament?

Als je niet meer zelf kunt beslissen, dan moet de kantonrechter ingeschakeld worden om een bewindvoerder (en mentor) te benoemen. Je hebt dan geen invloed meer over wie de bewindvoerder wordt of hoe deze omgaat met je vermogen. Een dergelijke procedure kost tijd, wat heel vervelend is bij spoedeisend belang.

Een bewindvoerder moet van de kantonrechter een beschrijving maken van het vermogen en jaarlijks rekening en verantwoording afleggen. Bij beschikkingshandelingen zoals verkoop van de woning of schenkingen aan de kinderen moet de kantonrechter van het bewindsbureau toestemming geven. In het laatste geval zijn kantonrechters daar erg terughoudend in: zij stellen namelijk dat het niet in het belang van de onder bewind gestelde is om te schenken. Lees meer over de wettelijke beschermingsmaatregelen>>>